Họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm

（畫虎畫皮難畫骨，知人知面不知心）


Tục ngữ

"畫虎畫皮難畫骨，知人知面不知心"
Phiên âm: "Huà hǔ huàpí nán huà gǔ, zhīrén zhī miàn bùzhī xīn"
Phiên âm Hán Việt: "Họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm"
Dịch: "Vẽ hổ vẽ da khó vẽ xương, biết người biết mặt khó biết lòng"

感：
(谓外表易画，骨相难描。比喻人心难测。 元 孟汉卿 《魔合罗》第一折：“你知道我是甚么人？便好道画虎画皮难画骨，知人知面不知心。” 元 本 高明 《琵琶记·五娘寻夫上路》：“ 蔡郎 当初临别之时，可不道来：若有寸进，即便回来。如今年荒亲死，一竟不归，你知他心腹事如何？正是：画虎画皮难画骨，知人知面不知心。”《古今小说·蒋兴哥重会珍珠衫》：“今日 薛婆 本是箇不善之人，一般甜言软语， 三巧儿 遂与他成了至交，时刻少他不得。正是：画虎画皮难画骨，知人知面不知心。”)

Dịch nghĩa:


Vị ngoại biểu dịch họa, cốt tướng nan miêu. Tỉ dụ nhân tâm nan trắc. Nguyên Mãng Hán Khanh “Ma hợp la” đệ nhất chiết: “Nhĩ tri đạo ngã thị thậm ma nhân? Tiện hảo đạo họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm”. Nguyên bản cao minh ((tì bà kí. Ngũ nương tầm phu thượng lộ)): “Sái Lang đương sơ lâm biệt chi thời, khả bất đạo lai: nhược hữu thốn tấn, tức như hồi lai. Như kim niên hoang thân tử, nhất cánh bất quy, nhĩ tri tha tâm phúc sự như hà? Chính thị: Họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm”. ((Cổ kim đều thuyết tưởng hưng ca trọng hội trân châu sam)): “Kim nhật tiết bà bản thị cá bất thiện chi nhân, nhất bát điềm ngôn nhuyễn ngữ, tam xảo nhân toại dữ tha thành liễu chí giao, thời khắc thiểu tha bất đắc. Chính thị: họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm.

Dịch văn:
Vẽ bề ngoài thì dễ, nhưng miêu tả được cốt lõi thì khó. Ví Dụ: Lòng người khó mà trắc nghiệm. Sách Ma Hợp La do Mãnh Hán Khanh, phần một có đoạn: Bạn biết tôi là ai và như thế nào không? Có thể vẽ da cọp, nhưng khó mà vẽ được xương (cốt lõi bên trong). Biết con người đó, biết mặt đó, nhưng không biết được tấm lòng. Sách Tì Bà do Cao Minh viết: "Ngũ Nương lên đường tìm chồng", lúc mới bắt đầu chia tay đi xa, tưởng như không thể trở về. Nhưng nếu đi gần thôi, thì như sẽ trở về dễ dàng (ý muốn nói tư tưởng con người tự nghĩ và đặt để). Ví Dụ: Năm nay đói khổ, lòng người hoang mang, vậy bạn biết anh ta trong lòng như thế nào hay không? Đó chính là: vẽ cọp, vẽ da cọp, nhưng khó vẽ được xương cốt, biết con người đó, biết mặt anh ta, nhưng không biết lòng được. Xưa nay có câu rằng: đất nước thanh bình thịnh vượng thì người làm những điều tốt và quý nhiều đến nỗi như Hạt Trai (quý giá như vậy cũng) có thể kết thành áo.
Ngày nay, những người nghèo hèn khó có thể làm người tốt. Một câu nói không rõ ràng, lắt léo bằng 3 lần người xảo quyệt, nếu vẫn kết giao thì như câu nói: Vẽ cọp, vẽ da khó vẽ xương. Biết người biết mặt không biết lòng vậy.
TCC